“ In den beginne was er niets … “
Ons brein houdt niet van verveling. Daarom zoekt het afleiding. In de smartphone: social media, spelletjes, online shoppen. Of in andere bezigheden: extra werk, babbelen met andere mensen, tv kijken, nieuws lezen, drinken, eten, gamen, bemoeien, druk zijn, kortom: op zoek naar prikkels, stimuli.
Omdát er zoveel mogelijkheden tot afleiding zijn, al is het alleen maar door het internet zodat we oneindig veel toegang hebben tot (vaak) waarde-loze informatie, kunnen we volop bezig zijn met verveling te ontduiken. We kunnen naar hartenlust onze impulsen volgen.
Zo wordt afleiding zoeken een dagelijkse gewoonte.
De gewoonte om 187 keer per dag je smartphone op te pakken.Om “iets” te doen. “Ergens” naar op zoek te gaan. De leegte te vullen.
Als we de afleiding, in welke vorm dan ook, hebben gevonden, dan merken we dat de dingen die er écht toedoen opzij worden geschoven. De dingen die goed of waardevol voor ons en onze omgeving zijn, worden uitgesteld. Mediteren, sporten, schoonmaken, administratie, praktische zaken regelen, de dingen die je éigenlijk diep van binnen wilt doen of van plan bent om te doen maar “die er niet van komen”. Je hebt zelf vast wel een paar voorbeelden. En als je ze dan doet omdat je er niet onderuit kan komen, voelen ze zwaar en vervelend.
Als je dus veel uitstelt doordat je veel aan afleidingen toegeeft, kan het hele leven uiteindelijk zwaar en vervelend aanvoelen.
En nu komt het.
Ons brein “ziet” door de afleidende dingen die ons even een dopamine prikkel geven als “leuk en opwindend” en dus de dingen die we eigenlijk zouden moeten doen als “saai”.
Een vergelijking dus.
Vanuit het perspectief van de opwindende prikkelende dopamine-state-of-mind zien we de andere dingen als saaier. Het is allemaal een kwestie van perspectief.
Wat is perspectief?
Als je vanuit het licht op straat overdag een winkel binnenloopt, kun je ineens de winkel als donker ervaren. Je ziet even de dingen niet goed en je ogenmoeten wennen.
Als je vanuit je bed ’s nachts naar de badkamer loopt knijpen je ogen zich dicht door het overweldigende licht. Dat is niet omdat de winkel ineens donkerder is of het licht in je badkamer ineens heftiger is, maar omdat JIJ vanuit een ander perspectief de dingen ziet.
Zo is het ook met de dingen die goed voor je en je omgeving zijn. Die zijn niet saai en vervelend. Die LIJKEN saai en vervelend omdat jij ( lees je brein) steeds in je extra dopamine shot zit met al je afleidingen, stimuli en prikkels.
Tijd om te dopamine- detoxen dus. In je hoofd. Verveling opzoeken. Je telefoon uitzetten. Tv uitzetten. Muziek uit.
En dan komen de impulsen….
Kíj́k naar die impulsen. De hand die onrustig naar je uitgezette smartphone grijpt. Je ogen die dan maar een tijdschrift gaan lezen. Je brein die dingen verzint om “iets” om handen te hebben. Toch even de tv aan? Naar de koelkast
lopen: Iets eten / in je mond stoppen? Zal ik mijn smartphone toch even aanzetten, want stel dat … me belt. Denken denken, koortsachtig denken.
Dan kunnen er ook gevoelens opkomen die we eerst onderdrukten. Ook dat vinden we niet leuk. Laat ze maar even opkomen. En onderdruk ze niet. Maar ga er ook niet over nadenken. Voel ze maar gewoon. Onderdruk wél de impulsen die komen om de gevoelens te onderdrukken. Ga zitten. Houd je mond. Doe niets. En verveel je.
Voelt ongemakkelijk he?
Maar wat een inzicht in wat jou nog eigenlijk bezighoudt! Dit kan je veel besef geven, maar ook door onderdrukte nare gevoelens te "“laten zijn” ruim je een hoop op. Dat bevordert jouw energie stroom in lichaam en geest.
Op een zensesshin ( 6 dagen in stilte mediteren) oefenen we eigenlijk, naast uren mediteren, in verveling. Zo zit of loop je, naast de meditatierondes je stierlijk te vervelen. Er is niets wat je af kan leiden. Zo bemerk je dat je toch afleiding gaat zoeken: “ik ga maar een eind lopen, goed voor mijn gezondheid”. Zal ik nog een kopje thee pakken? Naar buiten kijken dan maar…mooi bos, kijken kijken naar mensen die ook doelloos rondlopen. Op zoek naar afleiding om die onrust niet te hoeven voelen. Wat is het moeilijk om je te vervelen.
Maar als we die onrust toelaten en accepteren, en we kijken heel aandachtig naar de impulsen… zonder ze te volgen, dan ontstaat er uiteindelijk ruimte. Leegte. Kan lang duren, kan kort duren, maar het komt. Ten eerste verdwijnt onmiddellijk het perspectief van waaruit je eerst dacht ( de dingen zijn saai of moeilijk ). Als dit afleidings-dopamine perspectief verdwijnt, zie je alles vanuit een ander perspectief, namelijk vanuit het perspectief van verveling. Verveling is saai, dus de dingen die je moet doen lijken ineens veel interessanter. Vanuit die leegte kun je ineens andere keuzesmaken. Je ziet ineens hoe je die moeilijke klus kunt gaan doen. Niet vanuit een impuls en ook niet vanuit wilskracht maar vanuit je een dieper weten: dit is wat er nu te doen staat.
Soms is het niets. Er valt nu niets te doen. Doe dan ook niets. En kijk wat er gebeurt.
Door je af en toe te vervelen kun je steeds beter het verschil voelen wanneer je iets vanuit een impuls, gewoonte en afleiding doet of vanuit inspiratie of een verbinding tussen hoofd en hart. Je doet de dingen meer vanuit rust dan vanuit haast en onrust. Je wordt creatief. Creatie komt namelijk vanuit die bron van leegte. De oneindige potentie.
Je kunt je leven en je handelingen zien als een bureau, of je huis. Ruim de dingen op die niet echt van waarde zijn en dan zie je ineens wat wel van waarde en nut is. Maar dan moeten we wel oefenen in verveling. En in impuls-controle. We kijken mindful naar de impulsen. Best confronterend kan dat zijn, omdat we soms best een groot deel van de dag bezig zijn impulsen, automatische gewoonten en afleidingen te volgen. Dat hebben we vaak niet in de gaten. We kunnen dat omkeren. Niet door te pushen en focussen op wat je móet doen. Maar om verveling toe te laten. Ons brein te pesten. Dan komen de creatieve ideeën en de activiteiten die in verbinding staan met de energiestroom naar boven. Dat hoeven geen grote dingen te zijn. Dat kan ook zijn: ik ga mijn mail afhandelen en rustig in aandacht antwoorden. Niet dat je er perse ZIN in hebt. Maar je doet het meer vanuit rust en verbinding. Of ik ga nu.. dat weekend plannen, schilderen, schrijven, dat jurkje zelf maken. Geen korte termijn behoeftes invullen maar ruimte maken om dat te doen wat jou en alles wat met jou te maken heeft, dient. ( en je rekeningen betalen heeft ook met jou dienen te maken, daarover de volgende keer meer)
In een yogales oefen je eigenlijk ook in verveling. Er zijn weinig prikkels en er is geen mogelijkheid om te ontvluchten. Daarom alleen al wordt je eerst onrustig, maar als je dat toelaat weer rustiger. Omdat je niet op je impulsen kan reageren.
Zen meditatie ( in stilte je adem tellen) is bij uitstek de manier om te oefenen in verveling en impuls controle. Zelfs tijdens het bewegingsloos zitten, zoeken “we” ( ons brein) in ons hoofd een manier om de realiteit te ontvluchten. Door tijdens het mediteren hele gekke dingen te denken. Door te dagdromen. Door op zoek te gaan naar een trance-staat. Door de tijd bij te houden. Door ideeën te verzinnen. Door te filosoferen.
We oefenen juist om te blijven zitten, niets te doen, niet te bewegen en alle onrustige gedachten en gevoelens te ervaren, toe te laten én daar niet op te reageren. En dat voelt ongemakkelijk. En that’s a good thing.
Oefen dus in het toelaten van het ongemak van de verveling.
Zo zie je alles vanuit een nulpunt perspectief. En dan komt vanzelf op wat je te doen staat, dat wordt vanzelf interessanter.
Declutter je handelingen. Gooi weg wat eigenlijk een afleiding is. En je houdt een hoop mooie waardevolle dingen over. Zo creëer je je leven met meer creativiteit en kwaliteit.
Soms duurt verveling een dag. Soms een paar minuten op een perron als je op de trein zit te wachten, of een uur. Maar doe het: Verveel! En omarm de saaiheid.
( God schiep de aarde vanuit de leegte en zag dat het goed was)
