De essentie van de zen is dat niets vaststaat. Dat jouw beeld over jezelf, wie je bent, hoe je bent, wie je mensen zijn in je omgeving, de wereld, de dingen, slechts een idee is dat in ons hoofd wordt gemaakt.
Die ideeën kunnen vastroesten, dat doen ze ook geregeld, maar de dingen zelf roesten nooit vast. Alles is permanent in beweging, zo ook wijzelf.
In de Hartsutra ( een zenboedhistische tekst die gereciteerd wordt in het japans ) wordt dit uiteengezet.
Wat kunnen wij hiermee in de praktijk?
Nou kijk. Normaal gesproken betreden we elke situatie of persoon met een bepaalde verwachting. We hebben meestal wel iets ingevuld.
Je gaat de yogales in met een verwachting ( het zal wel moeilijk gaan vandaag), Of het is druk: “nu wordt de les vast niet ontspannend vandaag”.
En ook de mensen om je heen krijgen elke dag van jou een inkleuring, gebaseerd op jouw ervaringen met die persoon.
Je kent die persoon (bijvoorbeeld je partner) door en door en je “ziet” die persoon dus volledig door jouw ogen. Hij / zij IS nu eenmaal zo, dat heeft hij / zij elke keer bewezen toen en toen.
En WIJZELF? Je denkt misschien: Ik BEN nu eenmaal zo. Dat heeft het verleden wel laten zien. Dit VIND ik nu eenmaal zo. Zo ben ik altijd geweest. “ Ik ben zo en zo”. “ Dit past wel of niet bij me””. “Ik ken mezelf, zo doe ik”.
Door de dingen en mensen zo te zien, met een vaste overtuiging, zien we de dingen niet zoals ze zijn. Want mensen en dingen hebben geen vaste kern. De kern van alle dingen en mensen en de wereld is leegte.
Oeps, dat is even slikken. Pittige kost. Wat eng! Ik ben leeg!
Maar het is niet zo eng als je denkt. Leegte binnen de Zen is potentie.
ALLES wat jij KAN zijn. Wij zijn niet ons zelfbeeld. Wij zijn niet ons idee over onszelf. Wij zijn de leegte. En onze vorm, waarmee we onszelf manifesteren in de wereld verandert continue. We “zijn” niet. Iets “is” niet. Nee. iets is in wording. Continue! Alles is energie. En dat is constant in stroming.
Ons oor is nu zo, maar over een uur is je oor alweer anders. Cellen zijn verouderd, en vernieuwd. Je brein idem dito. Je organen idem dito.
Als we dit beseffen, werkelijk beseffen en ervan helemaal doordrongen zijn, dan geeft dat ruimte. Mogelijkheden.
We mogen oefenen om de wereld met een open blik te betreden. Met in ons achterhoofd dat niets vaststaat.
Want wat gebeurt er als we dat niet doen? Dan doen we onszelf te kort. En we doen ook anderen te kort, met onze vaststaande ideeen, invullingen en verwachtingen.
We gaan ervan uit dat een situatie goed voor ons is. Want dit was altijd goed voor ons. Maar als we dat altijd maar aannemen en niet goed voelen wat er nu eigenlijk is veranderd, dan staan we niet in contact met onszelf. We laten ons dan niet leiden door ons hart. Maar door ons hoofd. Een invulling in ons hoofd. Zo was het. Zo is het. Zo zal het worden. Zo MOET het blijven. En die gedachte veroorzaakt een hoop lijden. Want niets is blijvend.
Door goed te voelen, ons fysieke gevoel in ons lichaam (lichaam liegt nooit) en beseffen dat er vastgeroeste ideeën in ons hoofd zitten, kunnen we meer vanuit die leegte en openheid reageren.
Door ervan uit te gaan dat we niet persé zijn zoals we zijn, geven we onszelf meer mogelijkheden, meer potentie. We zijn niet dit. Niet dat. We KUNNEN zo zijn, maar dat staat niet vast.
Jij bent meer dan je beeld over jezelf. De mensen om je heen zijn meer dan het beeld wat jij over ze hebt. De dingen zijn meer, de wereld is meer.
Als je leeft vanuit je buikgevoel ( je gutfeeling), of vanuit je hart, zo je wilt, en met die openheid van geest, dan heeft het leven meer mogelijkheden. Dat is niet altijd leuk. Want we moeten dingen, ideeën of mensen loslaten. Of teleurstellen. We mogen tegen de verwachting in gaan. Tegen je eigen verwachting. En tegen het idee dat jij hebt dat andere mensen misschien verwachten….
Dat vraagt allemaal moed. En eerlijkheid. Maar geeft ook vertrouwen. En rust. Want we hoeven ons niet vast te klampen. We mogen ontspannen.
Via deze link kom je op de hart sutra vanuit het zenboedhisme.
