Ik kan me voorstellen dat het voor je voelt alsof jou een stuk vrijheid ontnomen is. We mogen niet dit, niet dat. We moeten zus en zo.
Je toekomstplannen zijn misschien doorzaagt. Je ideeën en verwachtingen gaan niet door. Je moet overal bij nadenken. Sommige dingen kun je niet meer. Sommigen dingen durf je niet meer. En dan heb je nota bene ook niet eens meer een vaste plaats in je yogales waar je al jaren bij zit.
Maar wat betekent vrijheid voor jou?
Het algemene idee over vrijheid is dat we kunnen doen wat we willen, op de manier zoals we dat willen en op het tijdstip waarop we het willen.
Dat wijzelf bepalen hoe, waar en wanneer we de dingen doen. Dat we onze eigen plannen mogen maken en die kunnen uitvoeren zonder veel begrenzing.
Toen we 75 jaar geleden weer onze vrijheid verkregen, konden we weer kiezen hoe en waarvoor we wilden leven. Die vrijheid is een hoog goed. En dat de vrijheid van de één niet die van de ander onderdrukt. Maar nu hebben we die vrijheid en dan maken we soms een gevangenis in ons hoofd.
Maar hoe vrij zijn we in ons hoofd?
Als we alles mogen kiezen, alles mogen eisen en overal recht op mogen hebben? Zijn we echt vrij als we alles kunnen doen wat we willen?
Weten we eigenlijk wel wat we écht willen?
Want we willen nogal veel.
Een voorbeeld: als mensen zich inschrijven voor een yoga abonnement
en ik vraag waarom ze yoga willen gaan beoefenen, dan krijg ik vaak het antwoord:
“Ik wil een soepel lichaam, meer ontspanning en meer rust. Maar ik kan maar 1 keer in de weekwant ik wil ook nog andere dingen doen die voor mij belangrijk zijn”.
Dat is prima, beter 1 keer in de week met volle aandacht aanwezig zijn, dan helemaal niets. Maar hoe realistisch is het om een wijngaard te verwachten als we slechts één druivenpitje hebben gezaaid.
We willen eigenlijk alles. We willen het één doen en het ander niet laten. En daardoor zijn we steeds verder verwijderd van wat we daadwerkelijk willen. Door deze oneindige keuzevrijheid, maken we eigenlijk geen echte keuzes.
We kiezen op basis van onze conditioneringen. Bijvoorbeeld: als we streng opgevoed zijn, maken we soms rebelse keuzes op basis van de overtuiging “ik wil alles anders doen”. En dat scharen we dan onder vrijheid. Terwijl dat geen echte vrijheid is maar slechts de andere kant van dezelfde strengheids-medaille.
We worden geprogrammeerd door reclames, door opvoeding, omgeving en door cultuur. Als we graag op vakantie willen zijn we ons er niet altijd van bewust op grond van welk idee we dat willen. Wat verwachten we? Vinden we dat we er recht op hebben, omdat iedereen dat doet? Of omdat wij dat nou eenmaal elk jaar doen? En? Heeft een vakantie jou altijd het geluk gebracht waarop je hoopte? Geef je je geld uit op basis van wat je écht wilt? Of wordt je meegesleurd door bepaalde ideeën, die misschien helemaal niet van jou zijn?
Het klein orkest zong: “Alleen vogels vliegen van Oost- naar West-Berlijn”
Maar ook in een vrije westerse kapitalistische staat ervaar je niet altijd vrijheid vanwege de opgedrongen moetjes. En hoe meer keuzes we hebben, hoe moeilijker het is om voor ogen te houden wat we daadwerkelijk belangrijk vinden.
"De mens is vrij, maar hij vindt zijn beperking in zijn eigen vrijheid".
Simone de Beauvoir.
Dus hoe belangrijk is die 1,5 meter voor je?
Wat doe je anders als je die 1,5 meter niet hoeft te handhaven?
Als jij iemand wilt knuffelen die belangrijk voor je is, wie zegt dat dat nu niet kan? Het kan wel, maar neem daarvoor ook de consequenties.
(Ashtanga) yoga en meditatie beoefenaars weten al heel lang: elke keer hetzelfde doen lijkt beperkend en saai. Maar juist door deze schijnbare beperking, kun je zoveel vrijheid ervaren, omdat je niet meer afhankelijk bent van je impulsen. Je wordt niet naar links of naar rechts getrokken door je eigen conditioneringen en door je eigen gedachten en ideeën die voornamelijk in je hoofd ontspruiten.
Maak transparant waardoor je wordt gedreven. Waardoor je naar rechts of naar links wordt getrokken. En is dit wie jij bent, of is het een tegenaanval / reactie op iets?
Het is niet erg om beinvloed te zijn, maar wees je hiervan bewust! Door deze ideeën en gedachten te zien, door in te zien dat beperking alleen in je hoofd plaatsvindt, ontstaat er ruimte.
Het idee van die 1,5 meter geeft jou het idee dat je beperkt bent. Maar wees je ervan bewust dat het een “idee, een concept” is en dat het plaatsvindt in je hoofd.
Soms kan een idee ook zijn: “ik heb dit nou eenmaal nodig” of “zo ben ik nu eenmaal”, "dit past niet bij mij”. Dat zijn allemaal ideeen, overtuigingen en concepten. “Ik wil en doe het lekker anders” is vaak een uiting van verzet of bewijsdrang. En dat is geen vrijheid.
Door dit in te zien, kan de schijnbeperking worden losgelaten. Althans, het idee laat jou los.
Dat kunnen we alleen oefenen door goed te voelen. Ons lichaam te voelen.
Aanwezig zijn in het moment. En waarnemen wat we voelen.
Doe wat je moet doen met aandacht. Zonder al die ideeën van “ik mag dit niet, ik wil dat wel”.
Uit je hoofd, in je lijf.
Herken je ideeën over jezelf en de wereld.
ZIJ beperken je. Niet die 1,5 meter.
Vrijheid is kiezen.
"In de beperktheid toont zich de meester".
Goethe
Door te kiezen voor het één, kies je automatisch niet voor het ander.
Maar als je voelt dat je lichaam op de lange termijn goed voelt bij een beslissing, dan is dat vrijheid. En dat antwoord zit niet in je hoofd, noch in je emoties (angst, verdriet, boosheid, blijheid). Maar in je gevoel. En als je het verschil weet te vinden tussen emotie en gevoel dan kun je werkelijk vrijheid ervaren.
Dan kun je je laten leiden door jouw innerlijk kompas.
Als je handelt in overeenstemming met je eigen waardes, dan kun je vrij ademen en vrij bewegen.
Vrijheid is niet als de dingen gaan zoals jij het wilt.
Maar dat je, ongeacht de situatie, je innerlijk kompas kunt volgen, zonder je te laten leiden door emoties, ideeen en gedachten.
Door te denken: “misschien is het niet zo” of ”ik weet het niet” of “we zullen zien”.
Dan houd je de deur open.
En kun je altijd ontsnappen uit je eigen gevangenis.
